Zgodnie z polskim Kodeksem Pracy, każdy pracodawca zatrudniający co najmniej jedną osobę, zobowiązany jest do zapewnienia każdemu pracownikowi szkolenia z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. W branży transportowej zasady bezpieczeństwa oraz ich zachowywanie jest niezwykle istotne. Zakres takiego szkolenia nieco różni się jednak, w zależności od zajmowanego stanowiska. Sprawdźmy więc, jak wygląda szkolenie BHP kierowcy samochodu ciężarowego.
Każdy pracownik, bez względu na zakres obowiązków, które będzie wykonywał, w pierwszym dniu, jeszcze przed rozpoczęciem pracy, musi uczestniczyć w obowiązkowym, wstępnym szkoleniu z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. Bez tego nie może on podjąć się wykonywania żadnych czynności pracowniczych. Szkolenie takie co do zasady składa się ze szkolenia wstępnego ogólnego oraz instruktażu stanowiskowego. To pierwsze, jednak nie jedyne szkolenie, które czeka go na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego.
Szkolenie to, zwane także instruktażem ogólnym, ma podobny przebieg niemal w każdej branży. Polega bowiem na zapoznaniu pracownika z podstawowymi informacjami na temat bezpieczeństwa i higieny pracy a często także z zasadami pierwszej pomocy. Dzięki takiemu przeszkoleniu osoba wie, jak w bezpieczny sposób wykonywać swoje obowiązki pracownicze, kiedy bez żadnych konsekwencji może się ich nie podjąć a także jak zachować się w przypadku nagłego wypadku. Instruktaż ogólny trwa co najmniej 3 godziny. Po jego odbyciu pracownik podpisuje oświadczenie, iż został zapoznany z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy w danej jednostce.
Druga część szkolenia BHP, a więc instruktaż stanowiskowy, jest już znacznie zróżnicowany i dedykowany nie tylko samej branży, ale nawet tak jak wskazuje jego nazwa, przede wszystkim danemu stanowisku pracy. Szkolenie to ma na celu zapoznanie pracownika czynnikami środowiska pracy, które występują lub mogą wystąpić na danym stanowisku. To także przedstawienie ryzyka zawodowego a także sposobów skutecznej ochrony przed zagrożeniami przez te czynniki powodowanymi. Najważniejszym elementem jest natomiast zapoznanie pracownika z metodami pracy, które całkowicie wykluczą bądź znacznie zminimalizują ryzyko wystąpienia urazu podczas wykonywania zadanych obowiązków pracowniczych.
Zawód kierowcy zaliczany jest jako stanowisko robotnicze, dlatego zgodnie z polskim prawem kierowcy, prócz szkolenia wstępnego, mają obowiązek odbywania szkolenia okresowego BHP, przy czym muszą być one odnawiane nie rzadziej niż co trzy lata. Jesl;i zaś pracownik zajmuje się przewozem materiałów niebezpiecznych, wówczas szkolenie okresowe powinno być odnawiane co roku. Oczywiście pracodawca, biorąc, pod uwagę dobro pracowników może zarządzić, by odbywały się one częściej- co pół roku lub co rok- natomiast odstęp pomiędzy poszczególnymi badaniami nie może być dłuższy niż trzy lata. Pierwsze szkolenie okresowe powinno odbyć się nie później niż rok od daty uczestnictwa w szkoleniu wstępnym i powinno trwać nie krócej niż 8 godzin lekcyjnych.
Zawód kierowcy zawodowego zaliczany jest do kategorii zawodów trudnych i niebezpiecznych- stanowi piątą, pod względem zagrożeń, gałąź gospodarki. Co więcej, z licznych badań wynika, iż kierowcy zawodowi najczęściej ulegają wypadkom przy pracy. Nic więc dziwnego, że tak dużo uwagi poświęca się odpowiednim szkoleniom BHP, dzięki którym kierowcy zyskują specjalistyczną wiedzę z tego zakresu, a to z kolei wpływa na jakość i bezpieczeństwo pracy kierowcy zawodowego.
Kierowca zawodowy narażony jest na następujące czynniki, wpływające na bezpieczeństwo i higienę pracy na tym stanowisku:
Co prawda przepisy prawa nie określają szczegółów dotyczących programu szkolenia z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy na poszczególnych stanowiskach, natomiast w przypadku pracownika na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego najczęściej poruszane są następujące kwestie:
Odbycie poszczególnych szkoleń z zakresu BHP znacznie przyczynia się do poprawy bezpieczeństwa podczas wykonywanej pracy. Ci pracodawcy, którzy nie dopełnią tego obowiązku muszą liczyć się z możliwą karą grzywny w wysokości od 1 000 do nawet 30 000 złotych.